مجله دلتا

قرار نهایی قراری است که دعوی را  خاتمه می‌دهد و دعوی را از دادگاه خارج می‌کند. این قرار گاهی به دنبال  درخواست خوانده (متهم) مبتنی بر عدم اهلیت خواهان (زیان دیده) یا عدم  صلاحیت دادگاه و گاهی به دنبال استرداد دادخواست یا شکایت صادر می‌شود.

قرار نهایی قراری است که دعوی را در  حدود موضوع خود خاتمه می‌دهد و دادرس با صدور آن خود را برای صدور حکم  آماده نمی‌کند. این قرار بدون ورود به ماهیت شکایت (رسیدگی شکلی) صادر  می‌شود و دعوی را از دادگاه خارج می‌کند. این قرار گاهی به دادخواست خوانده  (متهم) مبتنی بر عدم اهلیت خواهان (زیان دیده) یا عدم صلاحیت دادگاه و  گاهی به دنبال استرداد دادخواست یا دعوی صادر می‌شود. قرار رد دعوی، قرار  نهایی است. در مجله دلتا در خصوص موضوع انواع قرار نهایی چیست و پیامک قرار نهایی مورد بررسی قرار می‎گیرد.

انواع قرار نهایی چیست ؟

الف) قرار منع تعقیب یا منع پیگرد؛

با توجه به روند قانونی حاکم بر مراجع  قضائی، قرار منع تعقیب یا همان منع پیگرد؛ به قراری گفته می‎شود که در  شرایطی که با نظر و تشخیص مرجع رسیدگی کننده به پرونده مربوطه، دلایل کافی  به جهت اثبات و انتساب جرم به متهم مورد نظر وجود ندارد و در این موارد  دستور منع تعقیب یا منع پیگرد قانونی صادر می‎گردد. در واقع زمانی که قاضی  پرونده تشخیص دهد که متهم مورد نظر با دلایل و شواهد موجود، از ارتکاب جرم  مبری است، دستور صدور قرار منع تعقیب یا منع پیگرد قانونی را صادر می‎کند.  در ادامه پیامک قرار منع تعقیب یا منع پیگرد برای طرفین پرونده ارسال  می‎شود تا در خصوص پرونده اطلاع داشته باشند.

ب) قرار موقوفی تعقیب؛

قرار دیگری که در دادگاه از جانب بازپرس  پرونده و قاضی یا دادیار صادر می‎شود، قرار موقوفی تعقیب است. در این نوع  قرار بازپرس و قاضی یا دادیار اقدام به منع تعقیب متهم به دلایلی غیر از  کافی نبودن دلایل و اسناد برای مجرمیت متهم می‎کنند. مهم ‌ترین دلایل و  موجباتی که منجر به صدور قرار موقوفی تعقیب می‎شوند عبارتند از:

• مرگ متهم یا محکومٌ‌ علیه (زیان دیده) پرونده، باعث صدور قرار موقوفی تعقیب می‎شود.
• بخشش و رضایت دادن شاکی و یا مدعی خصوصی پرونده در مواردی که پرونده مربوط به جرایم قابل گذشت است.
• در مواردی که به دلایل مختلف، اتهام و جرم صورت گرفته شامل عفو گردد نیز، صدور قرار موقوفی تعقیب صورت می‎پذیرد.
• عملی که در زمان ارتکاب آن توسط متهم جرم به حساب می‎آمده اما در هنگام  تعقیب و پیگیری قانونی، دیگر دارای شرایط قانون جرم شناسی نباشد.
• جرم صورت گرفته؛ مشمول گذشت زمان در شرایط پیش بینی شده در قانون شود.  (سپری شدن دوره زمانی تعیین شده ای از لحظه وقوع جرم که بر اساس قانون پس  از آن، طرح شکایت یا تعقیب متهم و یا اجرای حکم از جایگاه قانونی برخوردار  نباشد.)
• توبه متهم در شرایط و مواردی که در قانون پیش بینی شده است؛ موجب صدور قرار موقوفی تعقیب از جانب قاضی، بازپرس و یا دادیار می‎شود.
• در زمانی که در خصوص اتهام مربوطه رسیدگی و تعقیب قانونی صورت گرفته و  رای قطعی دادگاه پیرامون آن صادر گشته، رسیدگی مجدد به آن اتهام امکان پذیر  نبوده و مرجع قضائی نسبت به صدور قرار موقوفی تعقیب اقدام لازم را به عمل  می آورد.
• مصونیت سیاسی و بین المللی ماموران دیپلماتیک خارجی و …در شرایط خاص،  موجب منع رسیدگی به پرونده شده و مرجع قضائی نسبت به صور قرار موقوفی تعقیب  مبادرت می نماید.
• بر خورداری متهم از بیماری روانی و جنون در هنگام ارتکاب جرم مربوطه، حائز شرایط صدور قرار موقوفی تعقیب است.

ج) قرار مجرمیت؛

این نوع قرار زمانی صادر می‎شود که دادگاه  رسیدگی کننده به پروند و اتهام وارد شده به متهم، بر اساس دلایل و مدارک  موجود؛ به این نتیجه برسد که متهم مرتکب جرم مربوطه شده است و باید به  عنوان مجرم، برایش قرار مجرمیت صادر شود. در این موارد دادگاه با ارسال  پیامک قرار مجرمیت به مجرم مربوطه، به وی اطلاع از شرایط را می‎دهد.

د) قرار جلب؛

قرار جلب به قراری اطلاق می‎شود که مرجع  قضائی رسیدگی کننده به اتهام مربوطه، زمانی که به این نتیجه برسد که متهم،  مرتکب جرم شده و باید برای سپری شدن روند قانونی پرونده فراخوانده شود،  نسبت به صدور آن مبادرت می‎ورزد.

پیامک قرار نهایی چیست ؟

به پیامکی اطلاق می‎شود که از جانب مراجع  قضایی برای آن دسته از مخاطبین که در این مراجع پرونده قضایی دارند ارسال  می‎گردد. با این پیامک افراد از قرار نهایی که توسط قاضی یا دادیار و یا  بازپرس پرونده صادر شده است مطلع می‎گردند. با ارسال پیامک قرار نهایی، خبر  رسانی برای طرف های پرونده آسان می‎شود و این اشخاص بدون مراجعه حضوری به  دادگاه از شرایط و کم و کیف قرار نهایی صادر شده از جانب بازپرس و دادیار  یا قاضی مطلع می‎شوند.

همچنین بخوانید:

فرار از صحنه تصادف چه مجازاتی دارد؟ 

جرائم غیر قابل گذشت؛ گذشت شاکی تاثیر دارد؟ 

مجازات جایگزین حبس در چه شرایطی اعمال می‎شود؟ 

سوء پیشینه یا سابقه کیفری چیست؟ 

سفته های جدید وارد بازار شد 

برای تغییر نام خانوادگی باید به  ادارات ثبت احوال مراجعه کرد. تنظیم و ارائه درخواست تغییر نام خانوادگی  در ادارات غیر از محل صدور شناسنامه مانعی ندارد. در این موارد مدارک مورد  نیاز از متقاضی دریافت شده و به اداره محل صدور شناسنامه ارسال می‌شود.

انتخاب نام مناسب از جمله حقوقی است  که پدر و مادر در مقابل فرزند خود بر عهده دارند. گاهی افراد به دلایل  متعددی تصمیم به تغییر نام یا نام خانوادگی خود می‌گیرند. در مجله دلتا در خصوص شرایط و مدارک لازم برای تغییر نام در شناسنامه پرداخته شده است.

تغییر نام در شناسنامه

طبق قانون ثبت احوال کشور در بعضی موارد اشخاص می‌توانند نام کوچک خود را تغییر دهند. این موارد شامل:

1.نام ‎هایی که موجب هتک حیثیت مقدسات اسلامی می‌شود.

2.اسامی مرکبی که از نظر عرف یک نام محسوب نمی‌شوند. مانند؛ سعید بهزاد، شهره فاطمه، حسین معروف به کامبیز و …

۳.عناوین؛ اعم از عناوین لشکری و یا کشوری  و یا ترکیبی از اسم و عنوان. مانند؛ سروان، سرتیپ، دکتر، شهردار و یا  سروان محمد و شهردار علی

۴. القاب مانند ملک الدوله، خان، شوکت الملک، حاجیه سلطان

5.اسامی زننده و مستهجن؛ آن دسته از نام‎  هایی هستند که بر حسب زمان، مکان یا به دلایل ذکر شده در زیر برای دارنده  آن زننده و مستهجن به حساب می‎آید و برای تغییر آن ها باید مراتب به تأیید  شورای عالی برسد.

• نام‎ هایی که مغایر با ارزش های والای انسانی است. مانند : گرگ ، قوچی و…
• نام ‎هایی که با عرف و فرهنگ و مقدسات مذهبی مردم مغایر باشد. مانند لات ، خونریز ، چنگیز و…
• نام‎ هایی که موجب تحقیر اشخاص بوده و یا معنای لغوی آن در جامعه قابل پذیرش نباشد. مانند : کنیز، گدا و …
• اسامی نامتناسب با جنسیت . مانند : ماشاءاله برای اناث (زنان) و یا انتخاب نام اشرف و اکرم برای افراد ذکور (مردان)

6.حذف کلمات زائد و غیر ضروری در نام اشخاص. مانند : قلی ، غلام ، گرگ ، ذولف و قوچ

7.تصحیح اشتباهات املائی در نام اشخاص که  به دلیل عدم آشنائی مامور با لهجه ها و الفاظ و معانی محلی و یا ناشی از  تلفظ اظهار کننده پیش آمده است. مانند: زهراب به سهراب و یا منیجه به منیژه  …

8.هم نام بودن فرزند با پدر و یا مادر در یک خانواده

9.هم نام بودن برادران و یا خواهران در یک خانواده

10.تغییر نام از صورت عربی به شکل فارسی از قبیل رحمن به رحمان ، اسمعیل به اسماعیل ، اسحق به اسحاق

11.تغییر نام کسانی که با تأیید مراجع ذیصلاح به دین مبین اسلام مشرف می‌شوند.

12.تغییر نام کسانی که نام آن ها اسامی روزهای هفته باشد.

13.تغییر نام کسانی که تغییر جنسیت داده و دادگاه حکم به تغییر نوع جنس در اسناد سجلی و شناسنامه آنان صادر کرده است.

در چه مواردی می‌توان نام خانوادگی‌ را تغییر داد؟

1.وقتی نام خانوادگی بیشتر از یک کلمه یا  پسوند، حرف، عدد و یا به صورت مطلق مضاف نام محل باشد. به عنوان مثال: دو  اصل تهرانی، آحسینی پور، طباطبائی ط و عدنان تکان تپه تهرانی.

2.نام خانوادگی از کلمات مستهجن و ناسپند تشکیل شده باشد.

3.نام خانوادگی از کلمات خارجی باشد. مواردی مثل علی اف برای ایرانیانی که مهاجر نیستند یا آراکلیان برای یک شخص مسلمان.

4.نام خانوادگی زشت و مذموم که با ارزش‌های اسلامی مغایرت داشته باشد.

5.در صورتی که نام خانوادگی از عنوان‌ های علمی یا درجات استفاده شده باشد. دکتر، سرهنگ، شهردار یا فرماندار از این نوع است.

6.استفاده از نام خانوادگی همسر برای زن تا وقتی که همسر وی باشد، با ارائه اجازه نامه از شوهر بلامانع و بدون اشکال است.

7.پس از فوت همسر تا زمانی که زن ازدواج مجدد نکرده باشد می‌تواند از  نام خانوادگی همسر مرحومش استفاده کند یا به نام خانوادگی قبلی خود برگردد.

8.در صورتی که پدری نام فامیلی خود را تغییر دهد، تغییر نام خانوادگی  فرزندان کمتر از ۱۸ سال وی با درخواست کتبی پدر انجام می‌شود. تغییر نام  خانوادگی فرزندان بزرگ ‌تر نیز بدون رعایت حق تقدم و با ارائه اجازه نامه  از پدر انجام خواهد شد.

9.اگر پدر پس از تغییر نام خانوادگی خود فوت کرد، فرزندان او می‌توانند  برابر تبصره ماده ۴۱ قانون ثبت احوال نام خانوادگی‌ شان را به نام خانوادگی  پدر تغییر دهند.

چه اشخاصی می‌توانند برای تغییر نام خانوادگی اقدام کنند؟

هر یک از اشخاص زیر که دارای نام خانوادگی  قابل تغییر باشند می‌توانند با مراجعه به اداره ثبت احوال محل اقامت خود  نسبت به درخواست تغییر نام خانوادگی اقدام کنند.

1. اشخاص 18 سال به بالا
2. اشخاص کمتر از 18 سال که دارای حکم رشد باشند.
3. پدر یا جد پدری با ارائه شناسنامه خود برای فرزندان کمتر از 18 سال در صورتی که نام خانوادگی پدر تغییر کرده باشد.
4. قیم یا وصی برای کودکان تحت سرپرستی خود با ارائه مدارک مستند که سمت او احراز شده باشد.

به شناسنامه جدید در اصطلاح «المثنی» گفته  می‌شود، چرا که این شناسنامه ‌ها پس از مدرک اولیه صادر شده ‌اند. و در  نهایت باید در نظر داشت که اشخاص پس از تغییر نام خانوادگی نمی‎توانند به  نام خانوادگی اولیه خود برگردند. پس در انتخاب نام خانوادگی جدید باید  نهایت دقت را به خرج داد.

اداره ثبت احوال و تغییر نام

برای تغییر نام خانوادگی باید به ادارات  ثبت احوال مراجعه کرد. تنظیم و ارائه درخواست تغییر نام خانوادگی در ادارات  غیر از محل صدور شناسنامه مانعی ندارد. در این موارد مدارک مورد نیاز از  متقاضی دریافت شده و به اداره محل صدور شناسنامه ارسال می‌شود. تغییر نام  خانوادگی باید به تصویب سازمان ثبت احوال کشور برسد، و پس از تصویب سازمان  ثبت احوال انجام می‌شود.

در صورت موافقت با تغییر نام خانوادگی به  اداره ثبت احوالی که مراجعه کرده‎اید، ابلاغ می‌شود. سپس متقاضی باید برای  تغییر نام خانوادگی درخواست کتبی بدهد و اقدام به تعویض شناسنامه و نیز  تعرفه تعیین شده را پرداخت کند. در مواردی که تغییر نام خانوادگی از  اختیارات اداره ثبت احوال خارج باشد، شخص باید به شهرستان محل صدور  شناسنامه خود، مراجعه کند و درخواست خود را به دادگاه ارائه دهد.

همچنین بخوانید:

شناسنامه و نکاتی که باید درباره آن بدانیم 

ضرورت داشتن گواهی عدم حضور در دفترخانه 

استعلام وکالتنامه های خارج از کشور در ایران 

آنچه باید در تنظیم مبایعه نامه یا قولنامه بدانیم 

نکاتی درباره مالیات بر ساخت و ساز 

سفته سندی است که به موجب آن  امضا کننده تعهد می‌کند مبلغی را در زمان معین یا به صورت عندالمطالبه در  وجه حامل به این معنا که هر موقع شخص درخواست کند بپردازد. در واقع سفته  وسیله ای است که فرد می‎تواند با آن کسب اعتبار کند. یعنی به عنوان یک  وثیقه مورد استفاده قرار می‌گیرد. 

سفته سندی است که به موجب آن امضا  کننده تعهد می‌کند مبلغی را در زمان معین یا به صورت عندالمطالبه در وجه  حامل به این معنا که هر موقع شخص درخواست کند بپردازد. در واقع سفته وسیله  ای است که فرد می‎تواند با آن کسب اعتبار کند. یعنی به عنوان یک وثیقه مورد  استفاده قرار می‌گیرد. به گزارش مجله دلتا در حال حاضر افراد از سفته به جای پول یا چک استفاده نمی‌کنند. معمولا  موقعی که از بانک وام دریافت می‌کنند یا از کسی پول یا مالی قرض می‌گیرند،  برای تضمین در بازپرداخت آن، از سفته استفاده می‌کنند. در این نوشتار به  بررسی در خصوص اقدامات لازم در جهت مطالبه وجه سفته و دادگاه صالح برای طرح  دعوی پرداخته شده است.

جهت مطالبه وجه سفته چه زمانی باید اقدام شود؟

سفته ها دارای دو نوع تاریخ هستند: تاریخ صدور و تاریخ سر رسید. برای مطالبه وجه سفته تاریخ سر رسید آن مهم است. اهمیت تاریخ سر رسید به این دلیل است که چنانچه  صادر کننده به تعهد خود عمل نکند، وقتی دارنده می‌خواهد سفته را به اجرا  بگذارد، می‌تواند ظرف ده روز از تاریخ سر رسید سفته آن را واخواست کند. اگر  روز دهم تعطیل باشد روز بعد از آن عمل واخواست انجام خواهد شد. (واخواست،  اعتراض رسمی نسبت به سفته ای است که در زمان سر رسید پرداخت نشده که علیه  صادر کننده سفته به عمل می‌آید و باید رسماً به او ابلاغ شود). واخواست در  برگه های چاپی که از طرف وزارت دادگستری تهیه شده و نوشته می‎شود. در صورتی  که سفته ظرف ده روز از تاریخ سر رسید، واخواست نشود دارنده امکان استفاده از شرایط توقیف اموال (تأمین خواسته) را از دست  می‌دهد، مگر اینکه حدود ده تا بیست درصد ارزش سفته را بعنوان خسارت  احتمالی به صندوق دادگستری واریز کند. بنابراین در مواردی که سفته قدیمی  باشد فقط با پرداخت خسارت احتمالی توقیف اموال امکان پذیر است. لازم به ذکر  است که اگر صادرکننده اموالی نداشته باشد، در این صورت لازم نیست که سفته  واخواست شود چون که باید ٢/٢۵ درصد مبلغ خواسته علاوه بر هزینه دادرسی،  بعنوان هزینه واخواست، پرداخت شود. و در نهایت باید در نظر داشت که دارنده  سفته باید ظرف یک سال از تاریخ سر رسید علیه صادر کننده و سایر افرادی که  در سفته مسئولیت دارند اقامه دعوا کند.

دادگاه صالح در دعاوی سفته

باید در هنگام تکمیل سفته، محل انجام تعهد  نیز ذکر شود. در این حالت در صورتی که صادر کننده سفته تعهد خود را انجام  ندهد، دارنده سفته برای مطالبه سفته می‌تواند به دادگاه محل انجام تعهدی که  در سفته قید شده رجوع کند. در مواردی که محل انجام تعهد در سفته ذکر نشده  باشد، دادگاه محل اقامت صادر کننده سفته صلاحیت رسیدگی به موضوع را دارد.  لازم به ذکر است، اگر دادخواست سفته کمتر از بیست میلیون تومان باشد باید  در شورای حل اختلاف محل اقامت خوانده (صادر کننده سفته) مطرح شود و سفته ای  که مبلغ آن بیشتر از بیست میلیون تومان است باید در دادگاه محل اقامت  خوانده (صادر کننده) شود.

 ظهر نویس در سفته چه مسئولیتی دارد؟

ظهرنویس و ضامن دارای مسئولیت متفاوتی از  یکدیگر هستند. این اشخاص دو شخص مستقل و جدا از هم هستند. ظهرنویس شخصی است  که سفته در وجه او صادر شده و یا به او انتقال یافته و او با ظهرنویسی آن  را به دیگری منتقل کرده است. ظهرنویس همراه با صادرکننده سفته و سایر  ظهرنویسان در مقابل دارنده سفته مسؤولیت تضامنی دارد اما ضامن (شخص ثالثی  است غیر از صادرکننده و دارنده) که پرداخت وجه سفته را ضمانت کرده است. در  واقع ضامن مسؤولیت تضامنی با صادرکننده و ظهرنویسان ندارد بلکه فقط با کسی  که از او ضمانت کرده مسؤولیت تضامنی دارد. بنابراین این فرض که یک نفر هم  ظهرنویس باشد و هم ضامن، قانوناً امکان پذیر نیست.

همچنین بخوانید:

چند پرسش  مهم در ارائه سفته به شرکت ها 

هر آنچه درباره کاربردهای سفته باید بدانیم 

مطالبه سفته و مهلت قانونی واخواست آن 

سفته های جدید وارد بازار شد 

امضاء پشت سفته به معنی ضمانت است یا انتقال ؟ 

در جهت حفظ شئون و حقوق اجتماعی  زن و کودک بی‌ سرپرست و از بین بردن آثار فقر از جامعه، زنان و کودکان بی‌  سرپرستی که تحت پوشش قوانین حمایتی دیگری‌ نیستند از حمایت های مقرر در  قانون تأمین زنان و کودکان بی سرپرست بهره‌ مند خواهند شد. 

امروزه در کنار معضلات اجتماعی و  جهانی، قشر جدیدی از خانواده‌ ها شکل گرفته که تحت سرپرستی زنانی است که به  آن‌ ها «زنان سرپرست خانوار» می‎گویند. به گزارش مجله دلتا این زنان به‌ دلیل مسئولیت اداره خود، فرزندان و گاه پدر و مادر و سایر  اعضای خانواده در وضعیت دشواری به سر می‌برند. نهادهای حمایتی اجتماعی، از  قبیل کمیته امداد و بهزیستی و نهادهای حمایتی دیگر همچون تأمین اجتماعی  درصدد تأمین نیازهای این زنان و فرزندان آن‌ ها هستند. بیکاری یکی از  بزرگترین معضلات این افراد است و زمینه شکل‌ گیری بسیاری از صدمات و آسیب‌  های اجتماعی را فراهم می‌کند.

زن سرپرست خانوار کیست؟

زنان سرپرست خانوار شرایط و خصوصیاتی دارند که در زیر توضیح داده شده است؛

 ۱. همسر زن فوت کرده و او دیگر ازدواج نکرده است.

۲.از همسر خود طلاق گرفته و در حال حاضر سرپرستی ندارد.

۳.مدتی است به علت اختلاف با همسرش جدا از او زندگی می‌کند ولی طلاق نگرفته است.

4.زنی که همسرش در زندان به سر می‌برد.

۵.شوهر وی از کار افتاده است.

۶.هرگز ازدواج نکرده است و به تنهایی زندگی می‌کند.

۷.گاهی زنانی که همسران آن ها برای پیدا  کردن کار مدتی طولانی به مناطق دیگر مهاجرت می‌کنند نیز جزء زنان سرپرست  خانوار محسوب مى‌شوند.

حمایت های قانون تأمین زنان و کودکان بی سرپرست

در جهت حفظ شئون و حقوق اجتماعی زن و کودک  بی‌ سرپرست و از بین بردن آثار فقر از جامعه، زنان و کودکان بی‌ سرپرستی که  تحت پوشش قوانین حمایتی دیگری‌ نیستند از حمایت های مقرر در قانون تأمین  زنان و کودکان بی سرپرست بهره‌ مند خواهند شد. در زیر به این موارد اشاره  شده است.

1 – حمایت های مالی شامل تهیه وسایل و امکانات خودکفایی یا مقرری نقدی و غیر نقدی به صورت نوبتی یا مستمر.

2 – حمایت های فرهنگی، اجتماعی شامل ارائه  خدماتی نظیر خدمات آموزشی و تحصیلی، تربیتی، کاریابی، آموزش حرفه و فن جهت  ایجاد ‌اشتغال، خدمات مشاوره‌ ای و مددکاری جهت رفع مسائل و مشکلات زندگی  مشمولان و به وجود آوردن زمینه ازدواج و تشکیل خانواده.

3 – نگهداری روزانه یا شبانه‌ روزی کودکان و  زنان سالمند بی‌ سرپرست در واحدهای بهزیستی یا واگذاری سرپرستی و نگهداری  این گونه کودکان و‌ زنان به افراد واجد شرایط.

‌لازم به ذکر است که کلیه مشمولان واجد  شرایط که از سلامتی جسمی و روانی برخوردارند به تشخیص مددکاران ذیربط، برای  شرکت در دوره ‌های آموزش‌ حرفه ‌ای و کاریابی معرفی می‌شوند.

در چه مواردی مقرری زنان سرپرست خانوار قطع می‌شود؟

‌بر اساس قانون تامین زنان و کودکان بی سرپرست، در صورت وجود شرایطی مقرری مشمولان قطع خواهد شد. این موارد عبارتند از :

1 – در صورت ازدواج، رجوع یا تحت تکفل قرار گرفتن.

2 – یافتن تمکن مالی.

3 – خودداری از شرکت در دوره‌ های آموزشی (‌تحصیلی) و آموزش بدون عذر موجه.

4 – خودداری و امتناع از قبول شغل مناسب پیشنهادی.

در صورت محکومیت کیفری که منجر به بازداشت و زندان شود، مقرری مربوط در مدت محکومیت قطع خواهد شد.

همچنین بخوانید:

پارکینگ مزاحم را بهتر بشناسید! 

مطالبه سفته و مهلت قانونی واخواست آن 

تمکین در قانون ایران به چه معنااست؟ 

110 سکه مهریه ، علت قانونی آن 

سند مالکیت تک برگ ؛ مزایا و محاسن 

در نقل و انتقال خودرو  مانند  سایر معاملات، فروشنده و خریدار باید قرارداد داشته باشند که در آن طرف های  قرارداد، مشخصات کامل خودرو و زمان تنظیم سند به طور کامل و دقیق مشخص  شود. در این قرارداد باید کلیه نکاتی که منافع هر دو نفر ایجاب می‌کند و  نیز هر آنچه که ممکن است عدم درج آن در آینده باعث بروز اختلاف شود ذکر  گردد.

فک پلاک خودرو یکی از مراحلی است که در انتقال خودرو انجام می‌شود. و قوانین و ضوابط مخصوص به خود را دارد. به گزارش مجله دلتا یکی از مهم ترین و رایج ترین معاملاتی که بین مردم انجام می‎شود نقل و  انتقال خودرو است. بنابراین لازم است که افراد جامعه از نکات حقوقی و  قوانین و مقررات مربوط به این گونه معاملات آگاه باشند تا دچار مشکلات و  دردسر نشوند. در ادامه با ما همراه باشید.

در خرید و فروش خودرو چه مراحلی طی می‌شود؟

در خرید و فروش انواع خودرو و تنظیم سند آن، مراحل زیر به ترتیب باید اعمال شود:

۱.قرارداد (مبایعه نامه)؛

در نقل و انتقال خودرو  مانند سایر  معاملات، فروشنده و خریدار باید قرارداد داشته باشند که در آن طرف های  قرارداد، مشخصات کامل خودرو و زمان تنظیم سند به طور کامل و دقیق مشخص شود.  در این قرارداد باید کلیه نکاتی که منافع هر دو نفر ایجاب می‌کند و نیز هر  آنچه که ممکن است عدم درج آن در آینده باعث بروز اختلاف شود ذکر گردد.  برخی از این موارد عبارتند از :

• مشخصاتی از قبیل مدل، رنگ، وسایل موجود خودرو، تک سوخت یا دو گانه سوز بودن آن و …
• تعهدات طرف های قرارداد مانند قیمت تمام شده و نحوه و مراحل پرداخت آن از سوی خریدار
• زمان تحویل خودرو ( به همراه بیمه شخص ثالث و کارت سوخت و ابزار آن و …) از سوی فروشنده به خریدار
• توافق بر زمان و نحوه تعویض پلاک خودرو
• زمان حضور در دفتر خانه
• تکلیف فروشنده به پرداخت کلیه بدهی‌ های خودرو اعم از عوارض سالانه  شهرداری (مخصوص سواری و وانت دوکابین) و مالیات (مخصوص کلیه وانت‌ ها و  سواری‌ های کار)

2.تعویض پلاک خودرو؛

پس از تنظیم قرارداد، فروشنده و خریدار  برای رسمی کردن معامله به مراکز تعویض پلاک مراجعه کرده و در آنجا ضمن  ارائه مدارک و مستندات، اقدام به فک پلاک قبلی خودرو و نصب پلاک جدید برای  خریدار کنند. مدارک لازم برای این کار عبارتند از:

• مدارک شناسائی فروشنده و خریدار
• برگ سبز خودرو
• بنچاق به نام فروشنده ( بنچاق قطعی منقول) و برگ کمپانی
• معاینه فنی
• مدارک مربوط به احراز آدرس و محل سکونت خریدار (نظیر سند منزل یا اجاره  نامه با کد رهگیری و قبوض برق و تلفن به نام خریدار یا بستگان درجه اول وی  البته در رویه موجود مراکز فک پلاک ، اگر خریدار برای اولین بار اقدام به  اخذ پلاک می‌کند نیازی به موارد مذکور در احراز محل سکونت وی نیست).

لازم به ذکر است، در مواردی که فروشنده یا  خریدار یا هر دو، نتوانند و یا تمایل نداشته باشند برای فک پلاک حضور  یابند، می‌توانند به دفتر خانه مراجعه و برای این امر درخواست تنظیم وکالت  کنند.

وکالت فک پلاک خودرو به چند روش امکانپذیر است؟

تقاضای تنظیم وکالت برای فک پلاک خودرو که در دفترخانه صورت می‌گیرد در دو حالت امکان پذیر است؛

۱.تنظیم وکالت کاری و فک پلاک؛

در این حالت فروشنده به خریدار وکالت  می‌دهد که به عنوان نماینده و وکیل وی (و بدون نیاز به حضور فروشنده) به  مراکز تعویض پلاک مراجعه و مراحل قانونی را انجام داده و پس از فک پلاک  خودرو، مجددا به همراه فروشنده جهت تنظیم سند قطعی خودرو به دفترخانه  مراجعه می‌کنند. در این روش فروشنده برای امضای سند قطعی مجددا باید در  دفتر خانه حضور یابد.

۲.تنظیم وکالت فروش خودرو؛

با امضای فروشنده، دیگر نیازی به حضور وی  در مراکز فک پلاک و دفتر خانه نیست و کلیه مراحل توسط خریدار ( که از طرف  او وکالت دارد) انجام می‌شود. البته با تنظیم وکالت، عرفاً، فروشنده که جهت  حضور در مراکز تعویض پلاک عذری دارد، هزینه وکالت را باید پرداخت کند.

تنظیم سند قطعی در دفاتر اسناد رسمی

مطابق قانون، پس از فک پلاک خودرو،  فروشنده و خریدار باید به دفاتر اسناد رسمی مراجعه و سند قطعی خودرو را  تنظیم و امضا کنند. زیرا برگ سبز خودرو به هیچ عنوان سند مالکیت خودرو  محسوب نمی‌شود.

مدارکی که جهت تنظیم سند قطعی مورد نیاز است عبارت است از :

• برگ سبز جدید (شناسنامه خودرو)
• تائیدیه نقل و انتقال خودرو (صادره در مراکز تعویض پلاک)
• بنچاق قبلی و یا برگ کمپانی (به نام فروشنده)
• اصل مدارک شناسایی فروشنده و خریدار
• بیمه نامه شخص ثالث و کارت سوخت
• برگ مفاصا حساب پرداختی عوارض سالانه شهرداری (تا پایان سال قبل، برای سواری‌ ها و وانت‌ های دوکابین)

همچنین بخوانید:

وجه التزام در قراردادها 

خرید و فروش املاک قولنامه ای 

حق تعیین مسکن با مرد است یا زن؟ 

با وجود پارکینگ مزاحم در ساختمان چه باید کرد؟ 

معامله قولنامه ای چه ویژگی هایی دارد؟ 

حد و تعزیر مجازات هایی هستند که در قانون برای برخی جرائم در نظر گرفته شده است.

حد و تعزیر از جمله مجازات هایی  هستند که در قانون برای برخی از جرائم تعیین شده است. گاهی مردم با برخی از  موضوعات و مباحث حقوقی مواجه می‌شوند که لغات و اصطلاحاتی تخصصی و بعضا  پیچیده که خاص مباحث حقوقی است در آن ها به کار برده شده است. معانی بعضی  از این اصطلاحات به حدی غریب است که حتی معنای لغوی آن نیز برای شنونده  مشخص نیست، چه برسد به درک مفهوم و موضوع آن. دانستن این اصطلاحات و درک  تفاوت بین آن‌ ها، می‌تواند باعث ارتقای سطح معلومات و دانش حقوقی ما شود.  لذا در مجله دلتا سعی داریم به بررسی دو  اصطلاح حقوقی حد و تعزیر و تفاوت آن ها  بپردازیم. و همچنین بررسی این که  در چه جرایمی دادگاه حکم به مجازات حد و تعزیر خواهد داد.

تعزیر چیست؟

طبق ماده ۱۸ قانون مجازات اسلامی که مقرر می‌دارد: «تعزیر مجازاتی است که مشمول عنوان حد، قصاص یا دیه نیست  و به موجب قانون در موارد ارتکاب محرمات شرعی یا نقض مقررات حکومتی تعیین و  اعمال می‎شود. نوع، مقدار، کیفیت اجراء و مقررات مربوط به تخفیف، تعلیق،  سقوط و سایر احکام تعزیر به موجب قانون تعیین می شود.» بنابراین تعذیر  مجازاتی است که  نوع و مقدار آن در شرع (دین اسلام) تعیین نشده و به نظر  قاضی واگذار شده است که با توجه به نوع جرم ارتکابی و میزان تحمل مجرم‌  تعیین می‌شود. مجازات هایی تعزیری حبس و شلاق هستند. دادگاه در صدور حکم  تعزیری، با رعایت مقررات قانونی، موارد زیر را مورد توجه قرار می‌دهد:

الف- انگیزه مرتکب و وضعیت ذهنی و روانی وی حین ارتکاب جرم

ب- شیوه ارتکاب جرم و نتایج زیانبار آن

پ- اقدامات مرتکب پس از ارتکاب جرم

ت- سوابق و وضعیت فردی، خانوادگی و اجتماعی مرتکب و تاثیر تعزیر بر وی

حد چیست؟

بر طبق قانون، حد مجازاتی است که موجب، نوع، میزان و کیفیت اجرای آن در شرع مقدس(دین اسلام)، تعیین شده است.

تفاوت حد و تعزیر

حد و تعزیر مجازات هایی هستند که در قانون  برای برخی جرایم در نظر گرفته شده است. در زیر به تفاوت این مجازات ها با  یکدیگر اشاره شده است.

۱. مقدار تعزیر به نظر حاکم شرع بستگى  دارد و به اقتضاى زمان و مکان، نوع گناه و مرتکب شونده آن، تفاوت می‌کند،  ولى همواره از بالاترین حد شرعى که صد ضربه شلاق تعیین در قانون شده کمتر  است.

قانونگذار میزان مجازات حد را از متن صریح  قرآن اقتباس کرده و میزان آن مطابق حدودی است که در قرآن ذکر شده است. به  طور مثال مجازات شرب خمر (مصرف مشروبات الکلی)، که مجازات‌ آن هشتاد ضربه  شلاق است و در هنگام رسیدگی به ارتکاب این جرم قاضی نمی‌تواند در رای خود  میزان آن را از هشتاد ضربه کمتر یا زیادتر کند و این موضوع ربطی به نوع جرم  ارتکابی ندارد. در واقع میزان شرب خمر، چه کم باشد و چه زیاد شامل این حد  می‌شود. این در حالی است که میزان مجازات تعزیری را مجلس تصویب کرده و  میزان حداقل و حداکثر اغلب مجازات‌ های تعزیری در قانون معین شده است. که  قاضی دادگاه می‌تواند بین حداقل و حداکثر را بیان و تعیین کند البته بایستی  مجازات متناسب با جرم ارتکابی باشد.

۲.نحوه اجرای مجازات حد با تعزیری متفاوت  است. به عنوان مثال اگر کسی که شلاق که یک مجازات حدی است را می‌زند به  قسمتی از بدن مجرم برخورد کند(مثلا هنگام شلاق زدن، چشم مجرم هم صدمه  ببیند)، در این مورد مامور اجرای حکم (شلاق زننده) مسئول نیست، ولی در  اجرای حکم شلاق در مجازات تعزیری در هنگام تازیانه زدن اگر شلاق به جای  دیگری از بدن مجرم اصابت کرد و او صدمه دید، شخصی که تازیانه می‌زند مسئول  است و  ممکن است ملزم به پرداخت دیه به مجرم شود.

همچنین بخوانید:

تقسیط دیه امکان پذیر است؟ 

انواع مجازات در قانون جدید 

پلاک ثبتی و پلاک تفکیکی را بشناسید 

چه زمانی مرد می تواند از تحصیل زن جلوگیری کند؟ 

فک پلاک خودرو ؛ چه شرایطی دارد؟ 

طلاق به هر دلیلی هم که‌ رخ دهد آثار زیان بار آن خانواده و جامعه را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

طلاق یکی از بزرگترین معضلاتی است  که خانواده و اجتماع با آن درگیر است و به دلایل مختلفی اتفاق می‌افتد.  گاهی زن و شوهر به دلیل نداشتن شناخت مناسب نسبت به یکدیگر پیش از ازدواج،  با مشکل رو به رو می‌شوند و تصمیم به جدایی می‌گیرند. و گاهی به دلیل‌ نداشتن تفاهم و ناتوانی در گفتگو با یکدیگر است. یا در برخی مواقع دخالت هایی که از طرف  خانواده موجب طلاق می‎شود. شاید بتوان علت این دخالت را به وابستگی فرد به  خانواده اش دانست. در هرحال طلاق به هر دلیلی هم که‌ رخ دهد آثار زیان بار  آن خانواده و جامعه را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در مجله دلتا به روش های درخواست طلاق و قوانین و مقررات حاکم بر فرآیند آن پرداخته شده است.

درخواست طلاق از چه روش هایی امکان پذیر است؟

• سریع ترین شکل وقوع طلاق زمانی است که  زن و شوهر به جدایی و طلاق از یکدیگر توافق داشته و دیگر تمایل به ادامه  زندگی مشترک نداشته باشند. به این نوع جدایی در اصطلاح طلاق توافقی گفته  می‌شود.
• نوع دیگر طلاق به خواست و اراده مرد است.
• در شرایطی که زن درخواست طلاق کند و طلاق از طرف زن باشد. این نوع طلاق فقط در شرایط عسر و حرج (سختی و مشقت) زن است و یا یکی از شروط ضمن عقد وجود داشته باشد و زن در دادگاه آن را اثبات کند.

طلاق توافقی

در این نوع از طلاق، مرد و زن پس از اینکه  در خصوص جدایی از یکدیگر به تفاهم رسیدند و ادامه زندگی مشترک را به نفع  خود تشخیص ندادند، می‌توانند در خصوص مهریه و نفقه و اجرت‌ المثل و حضانت فرزند به توافق برسند و برای طلاق توافقی اقدام کنند.

درخواست طلاق از طرف زن

زن در شرایطی که یکی از موارد زیر را داشته باشد می‌تواند درخواست طلاق و طبق قانون کلیه حق و حقوق قانونی خود را دریافت کند.
• شروط 12 گانه ضمن عقد ازدواج از مواردی است که قانون به زن حق تقاضای طلاق داده است.
• در حالتی که زن به صورت شرط ضمن عقد ازدواج یا عقد لازم دیگر وکالت بلاعزل برای طلاق گرفته باشد.

طلاق از طرف مرد

مرد حق طلاق دارد و می‌تواند در هر زمانی  برای طلاق همسرش اقدام کند ولی این به آن معنا نیست که حق و حقوق زن ضایع  شود بلکه مرد زمانی می‌تواند زن را طلاق دهد که تکلیف حق و حقوق وی را مشخص  و پرداخت کند که این حق و حقوق عبارتند از: مهریه، نفقه، اجرات المثل و همچنین شرط تنصیف دارایی.  شایان ذکر است زمانی که طلاق از طرف مرد صورت گرفته است اگر درخواست طلاق  مربوط به بد رفتاری و عدم تمکین زن نباشد در این صورت مرد نصف اموالی را که  بعد از عقد ازدواج به دست آورده باید طبق دستور دادگاه به زن پرداخت کند.

شروط ۱۲ گانه ضمن عقد ازدواج چیست؟

زن در صورت وجود یکی از شرایط ۱۲ گانه در عقد نامه که به طور مفصل قید و اثبات آن برای دادگاه  مشخص شده است می‎تواند درخواست طلاق کند. این موارد عبارتند از :
۱- چنانچه شوهر به مدت ۶ ماه نفقه زن را پرداخت نکند.
۲- مرد دارای سوء رفتار باشد و زن بتواند آن را اثبات کند.
۳- مرد بیماری خطرناکی داشته باشد که قابل درمان نباشد.
۴- شوهر دیوانه باشد.
۵- به کاری اشتغال دارد که مغایر و مخالف با آبروی زن باشد.
۶- مرد به مجازات ۵ سال حبس و یا بیشتر محکوم شده باشد.
۷- شوهر به مواد مخدر یا مشروبات الکلی اعتیاد داشته باشد. طوری که به زندگی خانوادگی آسیب وارد کند.
۸- مرد غیبت و ترک منزل کند و به مدت شش ماه پشت سر هم نباشد.
۹- شوهر به هر جرم و مجازات های تعزیری و حد محکوم شود.
۱۰- مرد پس از گذشت پنج سال همچنان بچه دار نشود.
۱۱- مرد مفقود الاثر شود و پس از شش ماه از مراجعه زن به دادگاه پیدا نشود.
۱۲- مرد بدون اجازه همسر خود ازدواج مجدد کند.

همچنین بخوانید:

اعسار مهریه و تعدیل مهریه چه فرقی دارند ؟ 

چگونه زن در نصف دارایی شوهر شریک می‎شود؟ 

با درخواست طلاق مرد در دوران عقد، تکلیف مهریه چیست؟ 

طلاق همسر به دلیل عسر و حرج! 

تکلیف یارانه بعد از طلاق چه می‎شود؟ 

سازمان بهزیستی کشور پس از اینکه  فرزندی را به خانواده‌ ای واگذار می‌کند مکلف است در یک دوره آزمایشی 6  ماهه بر نحوه رفتار و ارتباط خانواده با فرزند خوانده نظارت مستمر داشته  باشد. 

برخی خانواده ها به دلایلی تمایل به داشتن فرزند خوانده دارند و اقدامات لازم در این راستا را انجام می‌دهند. به گزارش مجله دلتا در قانون جدید حمایت از کودکان و نوجوانان بی‌ سرپرست و بد سرپرست که در  شهریور ماه سال 1392 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید تدابیری در جهت تسهیل  شرایط فرزند خواندگی اندیشیده شده است. برای بررسی بیشتر پیرامون موضوع  فرزند خواندگی در ادامه با ما همراه باشید.

تغییرات قانون جدید فرزند خواندگی

۱. در قانون پیشین فقط زن و شوهری که فرزند نداشتند می‌توانستند برای فرزند خواندگی اقدام کنند در حالی که در قانون جدید، دختران مجرد و زنان بالای 30 سال و  همچنین زوجینی که فرزند هم دارند می‌توانند نسبت به پذیرش فرزند از بهزیستی  اقدام کنند.

۲. در گذشته فقط زوجین مقیم ایران  می‌توانستند درخواست فرزند خواندگی بدهند در حالی که بر اساس قانون جدید،  ایرانیان مقیم خارج از کشور نیز می‌توانند فرزند خوانده بپذیرند و نیز  ایرانیان سراسر دنیا می‌توانند در صورت دارا بودن شناسنامه ایرانی با  مراجعه به دفاتر حافظ منافع سفارت خانه ‌ها درخواست فرزند خواندگی کنند و  بعد از دوره نظارتی سازمان بهزیستی که 6 ماه است و یا با دستور و موافقت  قاضی می‌توانند فرزند خوانده خود را قبل از 6 ماه نیز از کشور خارج کنند.

۳. قبلا زن و شوهر برای برای تشکیل پرونده  باید ابتدا به قوه قضاییه مراجعه می‌کردند و پس از آن به سازمان بهزیستی  معرفی می‌شدند در حالی که امروزه زوجین برای فرزند خواندگی ابتدا به  بهزیستی مراجعه کرده و پس از تشکیل پرونده، سازمان بهزیستی نسبت به استعلام  از دستگاه‌ های مختلف مواردی همچون عدم اعتیاد، سلامت جسمی و روانی، عدم  سوء پیشنیه را بررسی می‌کند و در صورت تایید همه مراحل برای پذیرش فرزند به  مراجع قضایی معرفی می‌شوند. لازم به ذکر است که با این روش بسیاری از  پرونده های وارده به قوع قضائیه کاهش یافته است زیرا فقط در صورتی که  خانواده‌ ای شرایط لازم را داشته باشد برای پذیرش فرزند معرفی می‌شود.

 شرایط فرزند خواندگی

عدم محکومیت جزائی موثر، تمکن مالی، سلامتی  جسمی و روحی، عدم اعتیاد به مواد مخدر و مشروبات الکلی و روانگردان ها،  عدم ابتلا به بیماری‌ های واگیر یا صعب العلاج، صلاحیت اخلاقی، اعتقاد به  یکی از ادیان مطروح در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و … از شرایط عمومی  و اصلی اخذ فرزند خواندگی است.

چه کسانی می‌توانند کودکان تحت پوشش بهزیستی را به فرزند خواندگی بپذیرند؟

افراد با توجه به الویت پذیرش فرزند از سازمان بهزیستی به ترتیب دسته بندی شده اند که در زیر به ترتیب الویت ذکر شده است.

۱. زن و شوهر بدون فرزند؛ زن و شوهری که  پنج سال از تاریخ ازدواج آن‌ ها گذشته باشد و از این ازدواج صاحب فرزند  نشده باشند، مشروط به این‌ که حداقل یکی از آن‌ ها بیش از سی سال سن داشته  باشد.

۲. زنان و دختران بدون شوهر فاقد فرزند؛ دختران و زنان بدون شوهر، در صورتی‌ که حداقل سی سال سن داشته باشند. لازم به ذکر است که فقط می‌توانند حق سرپرستی دختران را داشته باشند.

۳. زن و شوهر دارای فرزند؛  به شرط این‌ که حداقل یکی از آن‌ ها بیشتر از سی سال سن داشته باشد.

چه کودکانی شرایط فرزند خواندگی دارند؟

بر طبق قانون کلیه کودکان و نوجوانان  نابالغ و همچنین افراد بالغ زیر 16 سال که دادگاه، عدم رشد و نیاز آن‌ ها  به سرپرستی را تشخیص دهد می‌توانند به فرزند خواندگی سپرده شوند. منتها  لازم است این کودکان شرایطی داشته باشند. در زیر به این موارد اشاره شده  است:

1. امکان شناختن پدر، مادر و جد پدری آن‌  ها وجود نداشته باشد. و یا هیچ یک از پدر، مادر، جد پدری و وصی منصوب از  سوی ولی قهری آن‌ ها در قید حیات نباشد.

۲. افرادی که سرپرستی آن‌ ها به موجب حکم  مراجع صلاحیت‌ دار به سازمان بهزیستی سپرده شده است و تا 2 سال از تاریخ  سپردن آن‌ ها به سازمان، پدر، مادر، جد پدری یا وصی منصوب از سوی ولی قهری  برای سرپرستی آن‌ ها مراجعه نکرده باشند.

۳. هیچ‌ کدام از پدر، مادر، جد پدری یا وصی منصوب از سوی ولی قهری صلاحیت سرپرستی را نداشته باشند.

آیا پس از پذیرش فرزند خواندگی نظارتی بر عملکرد والدین صورت می‌گیرد؟

سازمان بهزیستی کشور پس از اینکه فرزندی را  به خانواده‌ ای واگذار می‌کند مکلف است در یک دوره آزمایشی 6 ماهه بر نحوه  رفتار و ارتباط خانواده با فرزند خوانده نظارت مستمر داشته باشد. به این  صورت که در ماه اول، هفته ‌ای یک‌ بار و در ماه ‌های بعد به‌ طور ماهانه بر  روند کار خانواده نظارت دارد. در مواردی که مددکار تشخیص دهد، این زمان  حداکثر به مدت یک‌ سال قابل تمدید است. علاوه بر این نماینده سازمان  بهزیستی انجام تعهدات مالی افرادی که اقدام به سرپرستی کرده اند، پیگیری  می‌کند. این تعهدات نظیر انتقال یک‌ سوم اموال، افتتاح حساب پس‌انداز و  بیمه است.

همچنین بخوانید:

پاسخ به چند پرسش حقوقی شما 

در چه جرائمی حق وکیل گرفتن ندارید؟+(ویدئو) 

چک مفقودی چگونه تعیین تکلیف می شود؟ 

حذف نام همسر از شناسنامه 

توهین در فضای مجازی ، زندان و جریمه نقدی سنگین 

ازدواج یکی از مهم‌ ترین نهادهای  حقوقی جوامع بشری است. بنابراین لزوم آمادگی و بلوغ جسمانی و رشد عقلانی  افراد برای آغاز زندگی مشترک و اقدام به ازدواج، تا حدی مهم است که بسیاری  از نظام ‌های حقوقی جهان، حداقلی از سن را برای آغاز این مرحله از زندگی،  ضروری دانسته ‌اند. 

سن ازدواج یکی از مهمترین مسائلی است که در ازدواج دختر و پسر باید در نظر گرفته  شود. ازدواج در طول تاریخ با تحـولات و شرایط فرهنگی، اقتصادی، اجـتـماعی،  سیاسی، حقوقی و ارزش ‌هـای هر جامعه، دستخوش تـغـییر شده است و نوع، زمان  شـکل‌ گیری و آثـار حقوقی آن متفاوت بـوده است؛ گاهی مبتنی بر تصمیم اعضای  خانواده بوده و یا در برخی جوامع انتخاب آزاد هـمسر رواج داشته است. در هر  حال لزوم آمادگی و بلوغ جسمانی و رشد عقلانی افراد برای آغاز زندگی مشترک و  اقدام به ازدواج، تا حدی مهم است که بسیاری از نظام ‌های حقوقی جهان،  حداقلی از سن را برای آغاز این مرحله از زندگی، ضروری دانسته ‌اند. به  گزارش مجله دلتا نظام حقوقی ایران از  ابتدا تاکنون در خصوص شرط حداقل سن برای ازدواج، دستخوش تحولات متعددی شده و  مقررات متنوعی را سپری کرده است. در این مقاله به بررسی تحولات سن ازدواج  در نظام حقوقی ایران و نظر قانونگذار در این خصوص پرداخته شده است.

سن ازدواج از دیدگاه قانونی

طبق قانون سن ازدواج برای دختران ۱۳ سال تمام شمسی و برای پسران ۱۵ سال تمام شمسی است. ازدواج قبل از این سن نیز منوط به سه شرط است:

الف- اذن ولی؛ یعنی باید ولی اراده خود را  مبنی بر موافقت با این ازدواج اعلام کند. (منظور از ولی پدر یا جد پدری  است)، لازم به ذکر است که موافقت وی اگرچه لازم است، اما کافی نیست.

ب- رعایت مصلحت کودکان؛ مصلحت طفل یک امر  مهم و بسیار حساس است. در فقه اسلامی تحت عنوان غبطه بیان شده است که به  معنای مصالح و منافع عالی کودک است. منتها در هر حال تشخیص مصلحت کودک کار  واقعا بسیار سخت و حساس است.

ج‌- تأیید دادگاه صالح؛ مهم‌ ترین شرطی که  می‌تواند حقوق کودک و نوجوان را در این ازدواج ‌ها تأمین کند، تأیید دادگاه  است. به این صورت که دادگاه به موضوع رسیدگی می‌کند و فقط در صورتی که  مصلحت کودک احراز و شناسایی شود، اجازه ازدواج را می‌دهد. در واقع بدون  تأیید دادگاه، چنین ازدواج‌ هایی ممکن است موجبات سوءاستفاده از کودکان را  فراهم کند.

مجازاتی که در قانون در نظر گرفته شده است؟

دادگاهی که به این موضوع می‌پردازد و  صلاحیت رسیدگی دارد، دادگاه خانواده است. البته لازم به ذکر است که مصلحت و  منافع کودک با توجه به مسایل مختلفی از‌ جمله وضعیت خانوادگی، شرایط  اجتماعی، تحصیلی، اقتصادی و حتی الزامات قانونی تامین می‌شود؛ به طور مثال  چنانچه ازدواج موجب ترک تحصیل است، قطعا این موضوع به نفع کودک نیست.  بنابراین قاضی این موارد را در نظر می‌گیرد و بعد تصمیم گیری می‌شود. اگر  با دختری که به سن بلوغ رسیده باشد اما به سن ۱۳ سال تمام شمسی نرسیده باشد  بدون اجازه پدر یا جد پدری ازدواج صورت بگیر‌د و نیز شرط رعایت مصلحت که  با تشخیص دادگاه صالح است، رعایت نشود، قانون این مورد را جرم دانسته و  برای آن مجازات حبس و جزای نقدی در نظر گرفته است. اگر این ازدواج منجر به  خسارت جانی اعم از نقص عضو و یا مرگ شود، قانونگذار مجازات شدیدتری در نظر  گرفته است. کسانی که در تسهیل این ازدواج و یاری رساندن به زوجین ( زن و  شوهر ) برای انعقاد نکاح دخالت داشتند، معاونین جرم هستند، که کلیه افرادی  که به نحوی در این امر مشارکت داشتند از جمله عاقد، خواستگار یا خواستگاران  و حتی افرادی که از خانواده دختر هستند را نیز شامل می‌شود. که در قانون  برای آن ها نیز مجازات در نظر گرفته شده است. یکی از مهمترین مشکلات این  گونه ازدواج ‌ها عدم ثبت آن ها است. در واقع بسیاری از این افراد بدون  رعایت تشریفات و مراحل قانونی ازدواج می‌کنند که این ازدواج به لحاظ فقهی و  شرعی معتبر است ولی ثبت نمی‌شود و بنابراین رقم ‌های خاکستری و سیاه در  این زمینه فراوان است.

همچنین بخوانید:

دانستنی های حقوقی ؛ مختصر و مفید+(ویدئو) 

مشکلات مردان برای ازدواج مجدد 

آیا بعد از ازدواج امکان افزایش مهریه وجود دارد؟ 

اجرت‎المثل چیست و نحوه مطالبه آن چگونه است؟ 

ازدواج با تدلیس پایدار نیست! 

کلیه اقداماتی که در اداره ثبت  اسناد و املاک قبل از ثبت نهایی ملک در دفتر املاک انجام می‌شود، عملیات  ابتدایی ثبتی هستند. ممکن است در زمان اقداماتی که در ابتدای ثبت ملک انجام  می‎شود، اعتراض هایی از سوی افراد ثالث به این روند صورت گیرد. این گونه  اعتراضات که اعتراض به عملیات ثبتی نامیده می‌شود، از ادامه اقدامات ثبتی  جلوگیری می‎کنند.

کلیه اقداماتی که در اداره ثبت اسناد  و املاک قبل از ثبت نهایی ملک در دفتر املاک انجام می‌شود، عملیات ابتدایی  ثبتی هستند. ممکن است در زمان اقداماتی که در ابتدای ثبت ملک انجام  می‎شود، اعتراض هایی از سوی افراد ثالث به این روند صورت گیرد. این گونه  اعتراضات که اعتراض به عملیات ثبتی نامیده می‌شود، از ادامه اقدامات ثبتی  جلوگیری می‎کنند و تا تعیین تکلیف نهایی و رسیدگی به این اعتراض در دادگاه،  صدور سند مالکیت به تعویق خواهد افتاد. در مجله دلتا به بررسی مراحل و اقداماتی در خصوص درخواست اعتراض به ثبت ملک و اینکه چه اقداماتی لازم است.

اعتراض به عملیات ثبتی

این اعتراض به دو گونه صورت می‎گیرد که در ذیل بررسی شده است:

• اعتراض به عملیات ثبت،  تحت عنوان اعتراض به اصل؛ شخص به مالکیت متقاضی ثبت ملک اعتراض می‎کند و  به عبارت دیگر به اصل عملیات ثبتی اعتراض دارد. وی باید با دلایل و مدارک  کافی، دلایل ذیحق نبودن متقاضی ثبت را به اثبات برساند. مهلت ثبت اعتراض به  اصل عملیات ثبتی 90 روز از تاریخ نخستین آگهی نوبتی است که باید به اداره  ثبت اسناد و املاک محل با تقدیم دادخواست صورت گیرد.
• اعتراض به حدود و حقوق ارتفاقی؛ در این  حالت اعتراض به عملیات ثبتی، ظرف 30 روز پس از تنظیم صورت مجلس تحدید حدود،  از سوی مجاورین و همسایگان ملک قابل پذیرش خواهد بود.

درخواست اعتراض به ثبت ملک

برای اعتراض به عملیات ثبتی ملک به دو شیوه عمل می‌شود. در ذیل به آن ها اشاره شده است:

1.شخص دادخواست اعتراض به عملیات ثبتی را  به اداره ثبت تقدیم می‎کند. در این حالت اعتراض اگر در مهلت مقرر باشد حتی  اگر در برگ های معمولی ذکر شود پذیرفته شده و به دادگاه ارسال می‌شود.

2.دادخواست اعتراض به عملیات ثبتی را به  صورت گواهی طرح دعوا، تقدیم دادگاه می‎کند. در این حالت اگر دعوایی درباره  مالکیت ملک در جریان باشد، گواهی جریان دعوا به اداره ثبت ارائه می‌شود و  مانند اعتراض اصلی باعث توقف جریان ثبتی خواهد شد.

اقدامات اداره ثبت اسناد پس از وصول دادخواست اعتراض

چنانچه اعتراض در مهلت قانونی باشد یک نسخه  از آن در بایگانی قرار می‎گیرد و نسخه دیگر به دادگاه ارسال می‎شود و اگر  اعتراض خارج از مهلت باشد، رئیس اداره ثبت محل، نظر خود را در خصوص خارج از  موعد قانونی بودن می‌نویسد و از رئیس دادگاه تقاضا می‌شود تا در خصوص این  موضوع در اداره ثبت حاضر شود در هر حال نظر رئیس داده متبع است.

1. ثبت اعتراض و ارائه رسید به معترض با قید تاریخ اعتراض
2. درج مهر قرمز اعتراض به برگه اظهارنامه ثبتی برای هر اعتراض دریافتی
3. ارسال یک برگ از اعتراض به دادگاه صالح در صورتی که اعتراض در مهلت مقرر باشد.
4. اگر اعتراض به عملیات ثبتی خارج از مهلت  باشد رییس اداره ثبت، نظر خود را ذیل اعتراض ذکر می‎کند و از رییس دادگاه  درخواست می‎کند تا با حضور در اداره ثبت در خصوص این موضوع، اظهارنظر کند.  نظر رییس دادگاه درباره پذیرش یا عدم پذیرش اعتراض در خارج از مهلت و یا  عذر موجه، لازم الاتباع است و باید اجرا شود.

همچنین بخوانید:

ثبت و انتقال سند ملک ؛ چه مراحلی دارد؟ 

اثبات مالکیت ملک چگونه صورت می گیرد؟ 

نکات حقوقی در خرید و فروش ملک مشاع 

نحوه تبدیل سند وکالتی به قطعی 

تفاوت اجاره نامه رسمی و عادی در چیست؟